วันที่ 14 มิถุนายน 2564 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) โดย กลุ่มทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ กองความสามารถห้องปฏิบัติการและรับรองผลิตภัณฑ์ จัดกิจกรรมทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ (Proficiency Testing: PT) โดยดำเนินการจัดส่งตัวอย่างข้าว เพื่อให้ห้องปฏิบัติการดำเนินการทดสอบผลการวัด ในรายการ Moisture, Protein and Ash in Rice powder และส่งผลกลับมายังกลุ่มทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ ของกรมวิทยาศาสตร์บริการ ภายในวันที่ 2 กรกฎาคม 2564 เพื่อประเมินผลทางสถิติเปรียบเทียบผลการวัดระหว่างห้องปฏิบัติการต่อไป โดยมีห้องปฏิบัติการที่สมัครเข้าร่วมกิจกรรม ซึ่งเป็นห้องปฏิบัติการภายในประเทศ จำนวน 21 ห้องปฏิบัติการ

        ข้าว เป็นธัญพืชที่เป็นอาหารหลักของประชากรในหลายประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทวีปเอเชีย แบ่งตามลักษณะเมล็ดได้เป็น 2 ประเภท คือ ข้าวเจ้า และ ข้าวเหนียว โดยเมล็ดข้าวเจ้าประกอบด้วยแป้งอะไมโลส (Amylose) ประมาณร้อยละ 15-30 ส่วนเมล็ดข้าวเหนียวประกอบด้วยแป้ง
อะไมโลเพคติน (Amylopectin) เป็นส่วนใหญ่ และมีแป้งอะไมโลส (Amylose) ประมาณร้อยละ 5-7 การวิเคราะห์รายละเอียดของปริมาณสารอาหารของข้าวที่แสดงให้เห็นว่าคุณค่าทางโภชนาการของข้าวแตกต่างกันไปนั้นขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายประการ ได้แก่ สายพันธุ์ข้าวในส่วนต่างๆ ของโลก นอกจากนี้คุณภาพของสารอาหารข้าวจะขึ้นอยู่กับพื้นที่ที่ปลูกข้าว และวิธีการแปรรูปข้าวก่อนที่จะบริโภค ข้าวเป็นอาหารหลักของคนไทยที่เป็นเหมือนแหล่งพลังงาน มีส่วนประกอบของคาร์โบไฮเดรต โปรตีน วิตามิน และสารอาหารอื่น ๆ ที่จำเป็น รวมทั้งให้การสัมผัสด้านอื่น ๆ อย่างเช่น ความหอม รสชาติ และเนื้อสัมผัสของข้าวแต่ละชนิดที่แตกต่างกัน ตัวอย่างข้าวแบ่งตามการขัดสี เช่น (1) ข้าวขาว ลักษณะของเมล็ดข้าวสีขาว เรียวยาวตลอดเมล็ด เมื่อหุงสุกจะค่อนข้างร่วน เรียงเม็ด ข้าวขาวนั้นมีหลายพันธุ์ให้เลือก นอกจากนี้ยังเป็นข้าวที่สามารถนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ได้ดีอีกด้วย ข้าวขาว คือข้าวที่ขัดสีเปลือกรำและจมูกข้าวออก สิ่งนี้จะเปลี่ยนรสชาติเนื้อสัมผัสและลักษณะของข้าว และช่วยป้องกันการเน่าเสีย ยืดอายุการเก็บรักษา และทำให้ย่อยง่ายขึ้น ข้าวที่ขัดสีทำให้ได้เมล็ดข้าวที่มีลักษณะสีขาวใสแวววาว เนื่องจากข้าวขาวเป็นข้าวที่ถูกขัดสีออกไปมาก และสิ่งที่ถูกขัดออกไปนั้นก็ล้วนแล้วแต่มีประโยชน์ทั้งนั้น สิ่งที่หลงเหลืออยู่ก็จะเป็นคาร์โบไฮเดรตที่ได้รับจากแป้งล้วนๆ เน้นให้พลังงาน (2) ข้าวกล้อง เป็นข้าวที่สีเอาแค่ส่วนเปลือก (แกลบ) ออกเท่านั้น โดยยังมีจมูกข้าวและเยื้อหุ้มเมล็ดข้าว (รำ) ติดอยู่ และส่วนนี้ที่ทำให้ข้าวกล้องมีประโยชน์ด้านโภชนาการสูงกว่าข้าวที่สีจนขาวชนิดอื่น ๆบางคนเรียกข้าวชนิดนี้ว่าข้าวซ้อมมือเนื่องจากสมัยก่อนกระบวนการผลิตข้าวกล้องนั้นทำเพื่อรับประทานกันแค่ในครัวเรือนเท่านั้น โดยการตำข้าว (สีข้าว) ด้วยมือ ทำให้ข้าวที่ได้ออกมาเป็นสีน้ำตาลอมแดง หุงสุกแล้วมีความกรุบ ๆ เล็กน้อย เนื่องจากเยื้อหุ้มเมล็ดที่ยังคงอยู่ ข้าวกล้อง ไม่ใช่พันธุ์ข้าว แต่เป็นเพียงหนึ่งกระบวนการในการแปรรูปข้าวเปลือกเป็นข้าวสารเท่านั้น ข้าวกล้องมีโปรตีนและเส้นใยอาหารอยู่จำนวนมาก ช่วยให้ขับถ่ายได้สะดวก ท้องไม่ผูก แถมยังอิ่มท้องได้นานอีกด้วย นอกจากนั้นยังมีตัวอย่างข้าวที่แบ่งตามชนิดของข้าว ได้แก่ (1) ข้าวหอมมะลิ ลักษณะเมล็ดเรียวยาว มีสีขาวนวลเหมือนสีของดอกมะลิตลอดทั้งเมล็ด เมื่อหุงสุกใหม่ ๆ จะนุ่มมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ คล้ายกับกลิ่นของใบเตย ข้าวหอมมะลิมีคาร์โบไฮเดรตสูงถึง 77% และโปรตีน 8% (2) ข้าวไรซ์เบอร์รี่ มีสารที่ชื่อว่าโพลิฟีนอล ช่วยทำลายฤทธิ์ของอนุมูลอิสระซึ่งเป็นคุณสมบัติเด่นของข้าวชนิดนี้ มีดัชนีน้ำตาลที่ค่อนข้างต่ำ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมปริมาณน้ำตาล (3) ข้าวญี่ปุ่น ลักษณะของข้าวญี่ปุ่นนั้นเมล็ดข้าวมีความสั้นและค่อนข้างกลม มีสีขาวขุ่น ไม่มันวาว เมื่อหุงสุกแล้วจะมีความเหนียว จับตัวเป็นก้อนได้ดี ทำให้สามารถใช้ตะเกียบคีบข้าวได้เป็นคำ ๆ อย่างง่ายดาย ข้าวญี่ปุ่นยังถูกนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ได้อีกด้วย ประโยชน์ของข้าวญี่ปุ่นนอกจากโปรตีน คาร์โบไฮเดรต ไขมัน เส้นใยอาหารและวิตามินต่าง ๆ ที่มีในข้าวญี่ปุ่นแล้ว ส่วนของจมูกข้าวญี่ปุ่นนั้นก็มีประโยชน์ไม่แพ้กันเพราะมีสารกาบา (Gaba – gamma aminobutyric acid) ที่มีคุณสมบัติช่วยบำรุงสมองได้อย่างมีประสิทธิภาพ

      วศ. ได้สนับสนุนผู้ประกอบการที่ทำการทดสอบคุณภาพด้านอาหารและอาหารสัตว์ โดยจัดกิจกรรมทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ สาขาอาหาร รายการ Moisture, Protein and Ash in Rice powder เป็นการประเมินสมรรถนะและพัฒนาคุณภาพห้องปฏิบัติการด้านการทดสอบคุณค่าทางโภชนาการของอาหาร เพื่อให้ได้ผลการทดสอบเป็นไปตามมาตรฐานสากล ซึ่งเป็นประโยชน์ของการเข้าร่วมกิจกรรมทดสอบความชำนาญห้องปฏิบัติการ ในการประเมินความสามารถของห้องปฏิบัติการและติดตามความต่อเนื่องของความสามารถของห้องปฏิบัติการ รวมทั้งระบุปัญหาภายในห้องปฏิบัติการ อันจะนำไปสู่การปรับปรุงแก้ไขต่อไป เช่น ปัญหาที่เกิดจากกระบวนการวัดหรือทดสอบ หรือความสามารถของเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการ เป็นต้น โดยเป็นการประกันคุณภาพผลการทดสอบอย่างหนึ่งของห้องปฏิบัติการทดสอบในการรับรองระบบคุณภาพตามมาตรฐาน ISO/IEC17025 ทำให้เกิดความน่าเชื่อถือในผลการทดสอบว่ามีความแม่นยำถูกต้อง และเป็นที่ยอมรับทั้งหน่วยงานภาครัฐ เอกชน ทั้งในและต่างประเทศ

        วันที่ 15 มิถุนายน 2564 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) โดย ดร.กนิษฐ์ ตะปะสา ผู้อำนวยการกองวัสดุวิศวกรรม และทีมนักวิทยาศาสตร์ของ วศ. เป็นผู้แทนส่งมอบหุ่นยนต์ขนาดเล็กบังคับมือ “ปิ่นโต 2” จำนวน 2 ตัว ให้กับ โรงพยาบาลสนาม จังหวัดสมุทรปราการ เพื่อใช้งาน สำหรับแพทย์ พยาบาล และเจ้าหน้าที่ในการดูแลผู้ป่วย เพื่อลดความเสี่ยงและเพิ่มระยะห่างระหว่างบุคลากรทางการแพทย์กับผู้ติดเชื้อ ณ รพ.สนาม จ.สมุทรปราการ

         สำหรับหุ่นยนต์ “ปิ่นโต 2” ได้รับการสนับสนุนจาก สำนักงานการวิจัยแห่ชาติ (วช.) และพัฒนาโดยทีมนักวิทยาศาสตร์ของ วศ. มีคุณสมบัติเด่น ที่นำไปใช้ขนส่งอาหาร น้ำ ยาและเวชภัณฑ์แก่ผู้ติดเชื้อ โดยการใช้รถเข็นควบคุมทางไกลเพื่อลดความเสี่ยงและเพิ่มระยะห่างระหว่างบุคลากรทางการแพทย์กับผู้ติดเชื้อ ใช้งานง่ายสามารถควบคุมผ่านทางรีโมทคอนโทรลระยะไกลได้ อีกทั้งมีระบบแสดงผลการเคลื่อนที่ผ่านจอแสดงผล เพื่อเพิ่มความแม่นยำและลดความเสียหายของอุปกรณ์ขณะใช้งานอีกด้วย โดยพัฒนาระบบจัดเก็บแบตเตอรี่ที่มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น สามารถใช้ได้ติดต่อกันนานถึง 8-9 ชั่วโมง และเพื่อรองรับสถานการณ์ที่จำเป็นเร่งด่วน นักวิทยาศาสตร์ วศ. จึงใช้นวัตกรรมในกระบวนการผลิตที่ทำง่ายและรวดเร็วที่สุด และหากมีวัสดุอุปกรณ์ที่ครบถ้วนเจ้าหน้าที่สามารถผลิตหุ่นยนต์ปิ่นโต2 ได้แล้วเสร็จภายใน 1 วัน เนื่องจากทีมผู้ปฏิบัติงานได้มีประสบการณ์และทักษะในการคิดค้นออกแบบและผลิตนวัตกรรมหุ่นยนต์เพื่อใช้งานอำนวยความสะดวกในด้านต่าง ๆ มาเป็นระยะเวลานาน จึงส่งผลให้การผลิตหุ่นยนต์เพื่อใช้ในสถานการณ์เร่งด่วน

       ทั้งนี้ผู้ที่สนใจสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับนวัตกรรมหุ่นยนต์สนับสนุนทางการแพทย์ ติดต่อสอบถามได้ที่ www.dss.go.th และโทรศัพท์ 02201-7000

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ข่าว : พิพัฒน์ ดียอดยิ่ง   ภาพ : คุณวุฒิ ลี่แตง

ฝ่ายประชาสัมพันธ์/ทีมงานโฆษก กรมวิทยาศาสตร์บริการ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

เลขที่ 75/7 ถนนพระรามที่ 6 ราชเทวีกรุงเทพฯ 10400 โทร 0 2210 7095-8 โทรสาร 0 2201 7470 e-mail : This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

www.facebook.com/DSSTHAISCIENCE , www.facebook.com/ScienceDoctorD/

    วันที่ 14 มิถุนายน 2564 นพ.ปฐม สวรรค์ปัญญาเลิศ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) เดินทางพร้อมคณะของ ศ.ดร.นพ.สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล ปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ตรวจเยี่ยมหน่วยฉีดวัคซีนถาวรของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี (มจธ.) ซึ่งเป็นหน่วยบริการภายใต้ อว. โดยมี รศ.ดร.สุวิทย์ แซ่เตีย อธิการบดี และผู้บริหาร มจธ. พร้อมด้วยแพทย์หญิงเจรียง จันทรกมล ประธานเจ้าหน้าที่บริหารโรงพยาบาลในเครือบางปะกอก ให้การต้อนรับ ณ อาคารเรียนรู้พหุวิทยาการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี

     โดย รศ.ดร.สุวิทย์ แซ่เตีย อธิการบดี มจธ. ได้รายงานแนวทางการฉีดวัคซีนโควิด-19 โดยมุ่งเน้นให้บริการฉีดให้กับอาจารย์ บุคลากร นักศึกษา ของ มจธ. เป็นหลักเพื่อให้สามารถดำเนินการสอนได้อย่างรวดเร็วและมีความปลอดภัยทั้งนักเรียน อาจารย์ผู้สอนและบุคลากรอื่นๆ ขอมหาวิทยาลัย ขณะนี้ได้ทยอยดำเนินการฉีดวัคซีนไปแล้วจำนวน 2,200 ราย ตั้งเป้าช่วงแรกให้ครอบคลุมถึง 4,500 คน ซึ่งทางสถาบันมีบุคลากรรวมทั้งนักศึกษากว่า 25,000 คน จะทยอยดำเนินการให้ครอบคลุมที่สุดตามโควตาที่ได้รับวัคซีน โดยเฉพาะนักศึกษาที่กำลังจะฝึกงานจำเป็นต้องได้รับวัคซีนโดยเร็วเนื่องจากโรงงานและบริษัทต่างๆ จะเข้มงวดกับการรับนักศึกษาฝึกงาน ดังนั้นเมื่อนักศึกษาฝึกงานฉีดวัคซีนแล้ว มจธ.จะมีหนังสือรับรองส่งไปให้โรงงานต่อไป

     ทั้งนี้การฉีดวัคซีนของ มจธ. ได้รับความร่วมมืออย่างดีจากทีมแพทย์โรงพยาบาลบางปะกอก นำโดยแพทย์หญิงเจรียง จันทรกมล ประธานเจ้าหน้าที่บริหารโรงพยาบาลในเครือบางปะกอก นอกจากนี้ มจธ. ยังได้นำเทคโนโลยีมาใช้ร่วมกับการทำงานของบุคลากรการแพทย์ เช่น หุ่นยนต์ “มดบริรักษ์” และ “มดพิทักษ์” ที่วิจัยและพัฒนาโดย มจธ. อีกทั้งขณะนี้มีโรงงานต้นแบบเพื่อผลิตยาชีววัตถุร่วมกับหลายหน่วยงาน
ด้าน ศ.ดร.นพ.สิริฤกษ์ ทรงศิวิไล ปลัดกระทรวง อว. กล่าวว่า ตนได้รับมอบหมายจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. (ศ.พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์) เดินทางมาพร้อมกับ นพ.ปฐม สวรรค์ปัญญาเลิศ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ และ ดร.วิภารัตน์ ดีอ่อง ผู้อำนวยการสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ เพื่อมาตรวจเยี่ยมและเป็นกำลังใจผู้มารับการฉีดวัคซีน บุคลากรทางการแพทย์ และคณะผู้บริหาร มจธ. ต้องขอชื่นชมการบริหารจัดการของศูนย์ฉีดวัคซีนฯ ดังกล่าวทำได้อย่างเป็นระบบดีมาก บุคลากรมีความพร้อมและเข้มแข็ง ตลอดจนขอบคุณทีมแพทย์ของโรงพยาบาลบางปะกอกที่ให้ความร่วมมือกับ มจธ. อย่างเต็มที่ ทั้งนี้ ตามโควต้าของ อว. จะได้รับวัคซีนรวม 250,000 โดส และจะทยอยส่งไปให้ศูนย์ฉีดวัคซีนต่างๆ ของ อว. ต่อไป คาดว่าการฉีดวัคซีนดังกล่าวน่าจะดำเนินการไปอย่างต่อเนื่องจนถึงสิ้นปี

       วันที่ 14 มิถุนายน 2564 กรมวิทยาศาสตร์บริการ (วศ.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม นำผลงานนวัตกรรม Eco Friendly Products จากกัญชง ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมและย่อยสลายได้ทางชีวภาพ ร่วมจัดแสดง ในงาน “สัปดาห์วิทยาศาสตร์อาเซียน ครั้งที่ 11 (The 11 ASEAN Science,Technology and Innovation: COSTI-79) ณ อาคาร สวทช. (โยธี) ชั้น 1 กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม

      นพ.ปฐม สวรรค์ปัญญาเลิศ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์บริการ เปิดเผยว่า วศ. สนับสนุนโมเดลเศรษฐกิจใหม่ BCG ภายใต้นโยบายของรัฐบาลโดยนำวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรมมุ่งผลักดันพืชเศรษฐกิจใหม่ “กัญชง” ให้เป็นรูปธรรม พร้อมนำผลงานวิจัยร่วมจัดแสดงนิทรรศการภายในงานดังกล่าวในหัวข้อ "Eco Friendly Products" ประกอบด้วย 2 ผลงาน ได้แก่
-Hemp-bioplastic compound material ซึ่ง วศ. จับมือกับภาคเอกชน บูรณาการงานวิจัยและถ่ายทอดเทคโนโลยี นวัตกรรมแปรรูปและคอมพาวด์จากแกนของกัญชงเป็นวัสดุสัมผัสอาหารที่ปลอดภัยและย่อยสลายได้ทางชีวภาพ โดยนำไปผลิตเป็นผลิตภัณฑ์บรรจุภัณฑ์สัมผัสอาหารที่ใช้ครั้งเดียวได้ เช่น หลอด แก้ว ช้อนและส้อม เป็นต้น

- CBD beverages form Hemp leaf extract เป็นผลงานวิจัยที่เน้นตอบโจทย์กลุ่มอุตสาหกรรมเครื่องดื่ม ซึ่งเป็นหนึ่งใน Agile project ปี 2564 ของ วศ. เพื่อศึกษาปริมาณสารสำคัญที่ดีต่อสุขภาพของผู้บริโภครองรับความต้องการของตลาดรวมทั้งยกระดับผู้ประกอบการไปสู่อุตสาหกรรมที่มีมูลค่าสูง ซึ่งจะช่วยสร้างงานสร้างรายได้ให้แก่ประเทศในอนาคต
 ทั้งนี้ ผู้ประกอบการ และประชาชนที่สนใจเข้าร่วมงานและรับชมนิทรรศการดังกล่าวสามารถลงทะเบียนออนไลน์ ได้ที่ https://Astiw2021.com โดยงานจัดขึ้นระหว่างวันที่ 14-17 มิถุนายน 2564 ณ อาคาร สวทช. (โยธี) ชั้น 1 กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม